عوامل مختلفی میتواند در کیفیت مطالعه ویادگیری ما تاثیر گذار باشد یکی از این عوامل ،محیط ومکانی است که آنجا مطالعه می کنیم. تجربه نزدیکی است وهمگی ما کم وبیش نسبت به تاثیر آن آگاهیم مثلا در روزها وشب های امتحان دوست داریم در محیطی مطالعه کنیم که در عین راحتی وآرامش بتواند انرژی ما را برای تداوم مطالعه بالا ببرد .با توجه به اینکه سوال کجا مطالعه کنم تا بیشتر بفهمم ؟یکی از سوالات رایج کنکوری ها است ما در این مقاله قصد داریم بین محیط های گوناگون مثل خانه،مدرسه و کتابخانه مقایسه ای ایجاد کنیم چرا که هرکدام از این مکانها ویژگیهای خاص خود را دارند که میتواند تأثیر مستقیمی بر تمرکز، انگیزه و کیفیت یادگیری داشته باشد.
محیط اول: خانه

می دانیم که خانه و محل زیست هر روز ما از جهت راحتی وآرامش به هر مکان دیگری ارجعیت دارد ولی این طور که به نظر می آید شاید همواره و برای همه موقعیت ها محیط خانه، محیط مناسبی نباشد .حالا بپردازیم به مزایا ومعایب مطالعه در خانه:
مزایا:
- راحتی کامل: در خانه نیازی به آماده شدن یاصرف تایم برای رفتوآمد نیست.وهمچنین میتوانید با لباس راحت و در محیط آشنا مطالعه کنید چرا که ممکن است بعضی روزها حوصله دیدن وصحبت کردن با کسی رو هم نداشته باشید و ترجیح تون این باشه توی خونه ومحیط خودتون مطالعه کنید.
- قابلیت شخصیسازی: میتوانید نور، موسیقی، دما، و حتی ساعت مطالعه یا هر تغییر دیگری وبدهید. به طور مثال اگه دلت خواست در تایم استراحت یه موزیک پلی کنی و حرکت کنی در حالی که درکتابخونه یا مدرسه مجبور به سکوت ورعایت ملاحضات هستی.
- در دسترس بودن منابع: همهی کتابها، جزوهها و ابزارهای مورد نیازت در نزدیکیات هستند وهر موقع نیاز بود میتوانی آن ها را تعویض کنی در حالی که ممکن است هر روز همه منابع وجزوات رو نتوانید با خودت به مدرسه یا کتابخانه ببرید وبیارید.
معایب:
- حواسپرتی زیاد: وسایلی مثل موبایل، تلویزیون، خواب و حتی گفتوگوی اعضای خانواده میتوانند تمرکزت را از بین ببرند.
- نبود فضای رقابتی: وقتی کسی اطرافت در حال درس خواندن نیست، ممکن است انگیزهات کاهش یابد.
محیط دوم: مدرسه
از آنجایی که دانش آموزان سال آخر بیشتر ساعت خود را در مدرسه می گذرانند مجبورند برای جلوگیری از هدر رفت زمان بخشی از مطالعه خود را در مدرسه انجام بدهند اما بهتر است بدانیم مطالعه در مدرسه یک مطالعه نیمه ساختار یافته است چون همه ی کارها به دست ما نیست وزنگ های درسی و زنگ تفریح وهمچنین کلاسهای آزاد آن را تشکیل میدهند.
مزایا:
- فضای رسمی آموزشی: بودن در محیط مدرسه ناخودآگاه باعث میشود ذهن آمادهی یادگیری باشد به خصوص اینکه همه امکانات وعوامل مدرسه هم در راستای اهداف تحصیلی فراهم شده اند.
- وجود معلم و دوستان: اگر سوالی داشته باشید، سریع میتوانید از معلم یا همکلاسی خود کمک بگیرید.
- برنامهریزی مشخص: زنگ تفریح، زنگ مطالعه، و ساختار کلی مدرسه باعث نظم بیشتر در مطالعه میشود. البته در مواردی هم مانع از این میشود که طبق برنامه ریزی قبلی تان در خانه پیش بروید اما به صورت کلی ذهن شما متوجه میشود که به صورت منظم باید پیگیر مطالعه و یادگیری باشد.
معایب:
- شلوغی و سر و صدا: همیشه نمیتوان محیطی کاملاً ساکت پیدا کرد، مخصوصاً اگر کلاسها ادامه داشته باشند یا زنگ تفریح باشد.
- محدودیت زمانی و مکانی: ممکن است تنها در ساعات خاصی اجازه ماندن در مدرسه را داشته باشید یا معلمان تان اجازه مطالعه درس دیگر یا تست زنی به شما ندهند.
- کم بودن منابع شخصی: ممکن است کتابها و وسایل لازم را همراه نداشته باشید یا نتوانید به راحتی در تایم های کلاسی برنامه اختصاص خودتان را دنبال کنید.
محیط سوم: کتابخانه

کتابخانه معمولا یکی از محبوب ترین مکان ها برای مطالعه هستند به ویژه برای کسانی که نیازمند محیطی منظم و متمرکز هستند.
مزایا:
- محیط آرام و منظم: کتابخانه محلی پر از کتاب همراه با قوانین خاص خود می باشد تایم وزمان بندی خاصی دارد که به نظم یافتن برنامه ریزی دانش آموزان به خصوص در سال مهم کنکور کمک میکند.
- حضور بقیه به عنوان انگیزه : وقتی بقیه را میبینید که مشغول درس خواندن هستند، انگیزه و روحیه تان برای انجام همان کار تا حد زیادی بالا می رود.
- دسترسی به منابع غنی: مخصوصاً در کتابخانههای عمومی و دانشگاهی، میتوانید به کتابها و مقالات زیادی دسترسی داشته باشید که کار شما را برای مطالعه راحت تر میکند.
معایب:
- محدودیت در راحتی: وجود قوانین هم میتواند کمک کننده باشد هم گاها محدود کننده؛ به طور مثال جو خاص کتابخانه باعث میشود کارهای دلخواه تان را مثل صحبت با صدای بلند را داشته باشید وباید رعایت حضور دیگران را بکنید.
- هزینه یا زمان رفتوآمد: رسیدن به کتابخانه ممکن است زمانبر باشد ویا دور بودن مس افت هزینه ای را در بر داشته باشد.
- نبود فضای خالی در زمانهای شلوغ: در فصل امتحانات یا روزهای خاص ممکن است جای کافی پیدا نکنید یا شلوغی محیط شما را اذیت کند.
چند نکته
- در نهایت، هیچ پاسخ قطعی برای این سوال وجود ندارد که «بهترین مکان برای مطالعه کجاست؟» زیرا همهچیز به ویژگیهای شخصیتی، سبک یادگیری، شرایط زندگی و اهداف تحصیلی بستگی دارد.
- اگر به تمرکز بالا نیاز دارید و با سکوت راحت هستید کتابخانه گزینهی خوبی است
- اگر فضای خودمانی و آزادی عمل برایتان مهمتر است، خانه انتخاب مناسبی است
- بسیاری از دانشآموزان موفق، از ترکیبی از این مکانها استفاده میکنند. مثلاً صبحها کتابخانه، عصرها خانه، یا روزهای خاص مدرسه. مهم این است که بدن، ذهن و سبک زندگی تان با آن هماهنگ باشد.
- ممکن است گاهی روزها حوصله هیچ چیزی را نداشته باشید وخسته باشید وهیچ کجا احساس آرامش نکنید پس لازم نیست خودتان را سرزنش کنید.